قول سدید

در روایات آمده است حضرت رسول(ص) علاقه شدیدی به دخترش حضرت زهرا(س) داشت و بارها این علاقه را با رفتار و گفتار خویش ابراز می داشت به گونه ای که این علاقه بر کسی پوشیده نمانده است. اما راز این علاقه و محبت چه بوده است؟ آیا جز این است که هر پدری به دختر خود عشق می ورزد و در الفاظ و سکنات خود این محبت را بروز می دهد؟ با این حساب علاقه پیامبر به حضرت زهرا(س) آیا فضیلتی برای ایشان محسوب می شود؟
باید دانست تمام خصوصیات نیک انسانی، به نحو اتم و اکمل و متناسب و متعادل در وجود پیامبر اکرم(ص) که انسانی کامل است وجود دارد و بی تردید عاطفه و محبت به فرزند نیز از این قبیل امور است. لذا ایشان انسانی در اوج مهربانی و شفقت بوده اند. چنانچه روایات فراوانی از ابراز علاقه ایشان نه تنها به فرزندان خویش که حتی به سایر کودکان نیز نقل شده است. منقول است روزی آن حضرت، امام حسن و حسین(علیهما السلام) را می بوسید. «اقرع بن حابس» این حضرت را دید و گفت: «من، 10 فرزند دارم که هرگز یکی از آنان را نبوسیده ام.» رسول خدا(ص) فرمود: «من چه کنم که خداوند، رحمت خویش را از تو گرفته است.»
اما در مورد حضرت زهرا(س) این مسئله را باید متعالی تر از این دانست و فقط آن را در قالب پدر- فرزندی خلاصه ننمود چه آنکه هیچ گاه رسول خدا(ص) تعبیراتی که در مورد حضرت زهرا(س) به کار می برد درباره سایر فرزندان خویش استفاده نکرد.
خداوند متعال در سوره نجم می فرماید: «و ما ینط ق عن الهوی ن هو لا وحی یوحی » علامه طباطبایی در ذیل این آیه بیان داشته است: «منظور از کلمه «هوی» هوای نفس و رأی و خواسته آن است و جمله ما ینطق هر چند مطلق است و در آن نطق به طور مطلق نفی شده و مقتضای این اطلاق آن است که هوای نفس از مطلق سخنان پیغمبر نفی شده باشد، حتی در آن سخنان روزمره ای که در داخل خانه اش دارد.» (ترجمه المیزان 19: 43) البته با توجه به فحوای آیه شریفه می توان علاوه بر گفتار، رفتار ایشان را نیز مبتنی بر وحی و رضای الهی دانست. با این حساب محبت ها و شفقت های ایشان نیز بر این مبناست و اگر نسبت به یک موضوع یا فردی شدت علاقه بیشتری از ایشان مشاهده شده است بر پایه ربط آن موضوع یا فرد به وحی و دستور خداست. علاقه وافر حضرت رسول به فاطمه(س) نیز این گونه است. در واقع ابراز محبت حضرت رسول به دختر گرامی اش نه تنها به سبب عاطفه پدری است : که در حضرت رسول(ص) به میزان کامل و متناسب وجود دارد- بلکه فراتر از این و نوعی محبت الهی است، چنانچه در فرمایشات حضرت رسول(ص) بر این موضوع اشاره و تأکید شده است.
حضرت فاطمه(س) انسانی بوده است که از جانب خداوند به حضرت رسول(ص) هدیه شده «انا اعطیناک الکوثر» و بر طبق روایات متعدد نوری از بهشت بوده که به وسیله میوه ای بهشتی در صلب پدر قرار گرفته است. چنانچه منقول است قبل از ولادت این بانو، پیامبر(ص) به دستور وحی چهل شبانه روز اعتکاف نمود و پس از این مدت جبرئیل بر رسول خدا فرود آمد و در حالی که طعامی با خود به همراه آورده بود، به پیامبر گفت: به فرمان خداوند با این طعامی که به دستور خدا از بهشت برای تو آورده ام افطار کن. پس رسول خدا با آن غذا افطار نمود و پس از افطار به سوی خانه خدیجه روان شد و همان شب نطفه پاک فاطمه(س) منعقد گردید و یا در روایت دیگری از پیامبر اعظم(ص) آمده است: فاطمه حوریه ای در لباس انسان است و آنگاه ادامه می دهند؛ جبرئیل سیبی از بهشت برای من آورد و گفت این سیب تحفه ای است که خداوند مهربان آن را از بهشت برای تو فرستاده. خداوند می فرماید که این سیب را بخوری. هنگامی که آن سیب را تکه کردم نوری از آن ساطع گردید که موجب تعجب من شد و جبرئیل که تأخیر و تأمل مرا در خوردن سیب مشاهده کرد، گفت: ای رسول خدا! چرا آن را نمی خوری؟ بخور و نترس، زیرا آنچه دیدی نور بانویی است که در آسمان «منصوره» و در زمین «فاطمه» خواهد بود. گفتم: چرا در آسمان منصوره و در زمین فاطمه است؟ گفت: در زمین فاطمه نامیده شد برای اینکه پیروان و شیعیان خود را از آتش نجات می دهد و دشمنانش از محبت او محروم خواهند بود و در آسمان به این جهت منصوره است که خدا فرمود: «در روز قیامت، مومنان از نصر و یاری خدا خشنود می شوند و خداوند هر که را خواهد یاری کند» و مقصود از نصرت خدا برای مومنان، همانا شفاعت و امداد فاطمه برای شیعیان و دوستدارانش می باشد.
این سخنان قبل از ولادت ظاهری حضرت زهراست؛ روایات دیگری نیز بیانگر این امر است که پس از ولادت نیز بانوان بهشتی مانند مریم و آسیه، خدیجه (علیهن السلام) را در به دنیا آوردن دخترش یاری کردند و حوریه های بهشتی با آب کوثر نوزاد خدیجه را شست وشو دادند.
از این روایات مشخص می گردد فاطمه(س) موجودی از جانب ملکوت و بهشت خداست و چنین موجودی بی شک مورد محبت رسول خدا قرار خواهد گرفت، چنانچه از امام باقر(ع) روایت شده است:
«به پیامبر خدا گفته شد: ای رسول خدا! چگونه است که این قدر فاطمه را می بوسی و او را در آغوش می گیری و نزدیک خود می نشانی و به او لطف و محبتی روا می داری در حالی که سایر دخترانت از آن[لطف و محبت مخصوص] بی بهره اند؟! رسول خدا فرمود: جبرئیل سیبی از سیب های بهشت برای من آورد و من آن را خوردم و از آن سیب نطفه ای در صلب من پدیدار گشت، پس فاطمه بوی بهشت می دهد و من هر گاه او را می بویم بوی بهشت به مشامم می رسد.» (علل الشرائع 1: 183)
نیز مانند این روایت به گونه ای دیگر از امام صادق(ع) نقل شده است که پیامبر دخترش فاطمه(س) را خیلی دوست داشت و هر وقت او را می دید می بوسید، یکی از همسران ایشان از این موضوع اظهار ناراحتی می کرد، پس رسول خدا(ص) به او فرمود: در آن شبی که مرا به آسمان بردند، داخل بهشت، جبرئیل دست مرا گرفته نزدیک درخت طوبی برد و مقداری از میوه آن را به من داد، پس از خوردن آن میوه، نطفه ای در پشت من به هم رسید، پس هیچ گاه فاطمه را نبوسیده ام مگر اینکه بوی درخت طوبی را از او استشمام کرده ام. (تفسیر القمی1: 365)
از امام رضا(ع) قریب به این مضمون نیز روایتی آمده است(عیون أخبارالرضا1 : 93). با دقت در این روایات باطن محبت بی دریغ حضرت رسول(ص) به دختر گرامی اش تا حدودی روشن می-گردد.

کلمات کلیدی : یادداشتها